Kính Gửi Ông Bà Cô Bác Anh Chị Em
Kính Đức Cha Pholô rất mến thương!
Thấm thoát ngày giỗ mùng 1/7/95 - 1/7/96 đến, khắp nơi nơi trong Giáo Phận, cũng như mọi người thân thương của Đức Cha. Ngày ngày con cũng nhắc lại những lời dạy bảo hoặc việc làm mà Đức Cha dạy con hoặc cho Giáo xứ.
Kính thưa Đức Cha, có phải chăng Chúa muốn, không chỉ con đang học tập và bắt chước đời sống Phục Vụ và lòng Nhân Hậu của Đức Cha. Và còn muốn cho mọi con cái cố gắng thực hành sống như Đức Cha, để mọi người cùng với Cha tiếp tục lý tưởng : “Hãy đi và rao giảng”. Cho ý Chúa được hiện thực dưới đất cũng như trên trời - cho danh Chúa được cả sáng, cho mọi người nhận ra là anh chị em cùng có một Cha duy nhất hằng hữu rất giàu lòng thương xót.
Buổi sáng hôm nay 18/06/96, anh phóng viên đến mời con viết vài dòng về đời sống Cha nhân dịp lễ giỗ đầu kính nhớ Đức Cha. Con cảm nhận qua sự tiếp xúc cũng như muôn lớp người nhận thức khi Đức Cha còn sống. Đức Cha sống vì “mọi người và cho mọi người”, hay nói cách chung “cho Giáo Hội và Quê Hương Việt Nam thân yêu”. Con viết lại những cách sống chân thành của Đức Cha, nhưng nói lên những cái rất cao cả của lòng Nhân Hậu và Phục Vụ của Đức Cha nhân ngày giỗ 1/7/96, hầu như thánh công đồng Vatican nhắc : ngày giỗ là ngày nhắc lại công đức, sự thánh thiện của các bậc Tổ Tiên, Ông Bà để con cháu noi gương bắt chước. Còn bao sự nghiệp cao cả rất trân trọng đã được những đấng bậc nói và viết về cuộc đời Đức Cha trong dịp giỗ 100 ngày rồi.
- Ngày tấn phong Giám Mục 30-11-55, con là đứa trẻ 14 tuổi, là hữu Tân Định đang dự lễ tấn phong Giám Mục của Đức Cha. Có nói như thế mới biết được sự hình thành “chân dung hình ảnh của một Đức Giám Mục 45 tuổi đi sâu vào lòng người và lớp người dự lễ tấn phong của Đức Cha Phaolô Bình : Dáng người sương sương, nét mặt sáng suốt, thông minh, nhân hậu hình thành trong trí của muôn người với sự yêu mến (Hình ảnh ấy còn ghi trang 3 Đức Tổng Giám Mục dịp lễ giỗ 100 ngày). Tôi (người đang viết dòng này) sung sướng hơn qua sáu năm được biết Đức Cha sẽ gọi về Cần Thơ giúp ở Chủng viện.
Một sáng tháng sáu (đang dọn ôn thi giữa một cái tang bà ngoại), bất chợt nghe tiếng chuông reo. Ngạc nhiên nhìn thấy Đức Cha, hình ảnh quen thuộc và chờ mong. Đức Cha Phaolô Bình Cần Thơ đến tận nhà để gọi tháng 10 tới về giúp Chủng viện, Giáo phận mới thành lập “Chủng viện Á Thánh Quí”.
Lần đầu, sau ngày vinh quy của Đức Cha ở Tân Định, tôi tiếp xúc và qua nhưng câu chuyện. Đức Cha hỏi: Vậy con đi tu rồi ai lo giúp đỡ cha mẹ. Trong trí một thanh niên tự đặt câu hỏi Đức Cha đang thử mình. Con trả lời : Thưa Đức Cha : Để rồi Chúa lo việc của Chúa !Với tuổi đời và sống gần Đức Cha. Con cảm thấy Đức Cha đặt ra cho con câu đáp: Đức Cha lo cho con ơn gọi. Và cũng lo cho sự sống của cha mẹ con mai hậu.
Đức Cha sống cho mọi người: những ngày về trước, các thầy về thăm và chào Đức Cha, lần nào Đức Cha cũng hỏi : Cha bề trên có cho tiền các thầy về xe chưa ? Chúng tôi trả lời : Thưa Đức Cha, Cha bề trên cho chúng con rồi!
Một tình cha khó quên trong đời tôi lúc ở Cần Thơ, dịp lễ quan thầy của bề trên Chủng viện, Đức Cha đến chào và dùng cơm. Lúc sắp xong, quý Cha mời Đức Cha dùng thêm, Đức Cha trả lời : Cám ơn Cha, đủ rồi. Tôi nhớ Cha Thơ Ký đang bận việc không đến được, Cha có gởi cho Cha Thơ Ký tôi không thì tôi mang về cho Cha.
- Dù Cha Thơ Ký hay anh Mười lái xe. Lần ban Bí tích cho một xứ đạo. Tôi đi theo Ngài, đang dùng bữa Ngài hỏi tôi : Con xem anh Mười có dùng cơm không ? Khi buổi tiệc tàn, Đức Cha cảm ơn chủ nhà, nhưng không lần nào Đức Cha không thăm hỏi và cám ơn người dọn và nấu nướng.
- Lúc ở Cần Thơ, Đức Cha về xứ đạo ban Bí tích Thêm sức. Toàn dân đứng đón chào, (xe và ghe có khi chậm do con nước ròng). Đức Cha bảo đừng để giáo dân anh chị em đứng nắng lâu. Giáo dân ở Cần Thơ chắc chắn lại không khỏi phải bùi ngùi. Nhân hậu, đơn sơ, giản dị, bình dân, mọi người giáo dân ai ai cũng cảm nghiệm và yêu mến Ngài.
- Trong tâm trí Đức Cha nhớ từng anh em linh mục cũng như giáo hữu. Một lần dùng cơm với anh em linh mục năm1987, có một Cha không đến được, Ngài bảo một Cha đi kêu, rồi một Cha khác xem coi Cha ấy về chưa, Ngài chờ.
Một năm kia tôi ốm nặng. Ngài nghe tin sai anh Quí đem tiền đến cho tôi uống thuốc. Không phải mình tôi mà các anh em khác cũng vậy. Ngài chăm lo cho các cha già. Mấy năm tôi phụ trách chăm sóc cho các cha già, mỗi buổi chiều đầu tháng, Ngài đến dâng lễ đồng tế và dùng cơm chiều với các cha luôn mặc dầu Ngài bận rất nhiều công việc. Nay số các cha già ấy đã qua đời hết rồi.
Luôn luôn nở nụ cười trên môi “Phúc Hậu” của Ngài khi mọi người đến gặp cũng như lúc ra về.
Đức Cha bao lần thao thức về nhà hưu khang trang, phương tiện cho các cha già về hưu, nơi nghỉ cho các cha bệnh tật. Toà Giám Mục không có chỗ làm việc trong các Ban Mục vụ, cho các cha vãng lai nghỉ chân. Ngài thao thức trăn trở lo cho mọi người. Và tạ ơn Chúa ! Đức Mẹ đã ban cho ước muốn của Ngài thành tựu trước khi nhắm mắt.
Mỗi năm thánh lễ Phaolô hay Tết đến chúc tuổi Đức Cha, Ngài luôn hỏi thăm sự sống của anh chị em giáo hữu và khi ra về Ngài nói : Tôi gởi lời thăm và ban phép lành cho tất cả anh chị em.
Ngày lễ quan thầy Đức Cha năm 1995, gặp Ngài trong bệnh viện với vài anh em linh mục lúc Ngài đang hơi mệt, nhưng Ngài vẫn nhắc tên từng cha: Cha GioaKim, giỗ ba cha giáp năm. Cha Thomas..., Cha Phanxicô, Cha Giuse... và vẫn cười với chúng tôi bằng những lời cười đùa.
Đức Cha quả thật là “Bình An” tự tại trong tâm. Lúc ốm đau, lúc lo lắng cho Giáo Phận, lúc nào Đức Cha cũng nghĩ và mang lại bình an vui tươi cho mọi người, mặc dù bao gánh nặng chồng chất trên vai.
Trên tay Đức Cha quyển “Thư Thánh Phalô” suy niệm mỗi buổi sáng trước khi nhận lãnh Mình Thánh Chúa. Có lần tôi nhắc Ngài nhớ lời cầu nguyện của Đức Cha Thánh Gioan XXIII: “Xin dâng Chúa tất cả mọi đau đớn bệnh tật, những lo âu để cầu cho mọi người và cho Giáo Hội Chúa”, Ngài nhìn tôi với đôi mắt long lanh dịu hiền.
Đức Cha đã an nghỉ giữa lòng đất Mẹ, giữa Chủng viện thân yêu. Nhưng Đức tin dạy: Đức Cha đang sống thân mật hơn giữa mọi người và với Chúa. Bóng tuy khuất, nhưng hình Đức Cha, sự nghiệp, thánh tích, phục vụ và lòng nhân hậu ở giữa Giáo Hội và quê hương Việt Nam thân yêu và ở giữa trái tim muôn người qua lòng trìu mến và yêu thương Đức Cha.
Kính thưa Đức Cha, biết bao việc cao cả và sự nghiệp lớn lao đem lại lợi ích cho Quê Hương và Giáo Hội đã được ghi chép cả rồi. Con chỉ là đứa con nhỏ nhất của Giáo Phận, chỉ ghi lại những việc “bình thường” để tập sống và bắt chước Đức Cha trong mọi việc, từng việc nhỏ đến việc lớn, như Chúa dạy : “Ai trung thành trong việc nhỏ, thì mới trung thành trong việc lớn”.
Lòng nhân hậu và phục vụ cho mọi người của Đức Cha, Chúa đã ghi công và đáp lại bằng lòng yêu mến mãi mãi qua lễ tang Đức Cha mà mọi tôn giáo và mọi người trong xã hội đã nói lên lòng yêu mến Đức Cha. Đức Cha đã đi qua suốt cuộc sống và giữ vững niềm tin. Lòng mến và hiên ngang đi suốt hết quãng đời của Đức Cha. Đức Cha đến đích tình yêu của Thiên Chúa. Đức Cha đã thành công : “Hãy đi và rao giảng bằng lời hằng sống và chính cuộc sống nhân hậu và phục vụ Đức Cha đã hy sinh và quên mình để đem lại lợi ích cho mọi người, con chỉ biết nói lên sự yêu mến mãi mãi, ghi nhận, học hỏi, thực hành để tiếp tục sự nghiệp của Đức Cha - “Cha chung của chúng con” - Đức Cha là đèn soi gương cho mọi người, mọi tầng lớp. Chúng con sẽ sống và gìn giữ sự nghiệp cao cả của Đức Cha để lại cho chúng con. Đức Cha đang sống mãi giữa moi người bằng chính qua sự nghiệp “Phục Vụ Nhân Hậu” của Đức Cha và đang tiếp tục trong mọi người chúng con. Đức Cha đang sống trong tình yêu vô biên của Chúa. Xin Đức Cha cầu bầu cho chúng con.
Để kết thúc bài tưởng niệm ngày giỗ đầu của Đức Cha. Con mượn lại lời thánh Phaolô : “ Những gì là tốt đẹp, chân thật, công chính, thánh thiện, đáng chuộng, những điều danh thơm, tiếng tốt hoặc nhân đức, hoặc hạnh kiểm đáng khen nào. Xin anh em cứ tưởng nghĩ đến, lại điều gì anh em đã học để nhận lãnh, đã nghe và đã thấy nơi tôi. Anh em hãy làm như thế, tất nhiên Thiên Chúa “Hoà Bình” sẽ ở cùng anh em” (Philip IV 8-9). Đức Cha vẫn đang sống trong chúng con.
Lễ giỗ Đức Tổng Phaolo Bình
Con,
Gioan Kim Khẩu Trì Công Vị
